Projekt Galileo ma swój początek w latach osiemdziesiątych. Z założenia miał to być konkurencyjny system nawigacji satelitarnej do działających już amerykańskiego GPS NAVSTAR i rosyjskiego GLONASS i chińskiego BeiDou. System jest już w zaawansowanej fazie testów i jego ukończenie przewiduje około 2012 rok.

Potrzeba tworzenia nowego systemu wynika z konieczności uniezależnienia się od istniejących, administrowanych przez instytucje wojskowe USA i Rosji. GPS i GLONASS oferują użytkownikom cywilnym dostęp do danych nawigacyjnych celowo obarczonych błędem.

Galileo będzie systemem całkowicie cywilnym. Powołany został do życia przez Europejską Agencję Kosmiczną i Unię Europejską. W fazie budowy istnieje podział kompetencji. Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) odpowiedzialna jest za nadzór technologiczny, testowanie satelitów na orbitach i infrastrukturę naziemną. Komisja Unii Europejskiej zajmuje się politycznym wykorzystaniem projektu, zarządzaniem architekturą systemu dla uzyskania największych korzyści ekonomicznych. W fazie eksploatacji system Galileo będzie zarządzany przez firmy prywatne na zasadzie partnerstwa publiczno-prywatnego. Do konkursu na dwudziestoletnią koncesję przystąpiły już konsorcja, z których wyłoniono Eurely i iNavSat. Planują one wspólnie administrować systemem.

Budowę Galileo zaplanowano w trzech fazach:

• Faza budowy i wdrażania w latach 2002 do 2004 roku
• Faza wyniesienia na orbitę pierwszego testowego satelity GIOVE-A w grudniu 2005 roku. Praktyczne przeprowadzenie testów nowych technologii, w tym rubidowego zegara atomowego, będącego podstawą precyzyjnego określania czasu.
• Faza umieszczenia na orbitach okołoziemskich wszystkich satelitów i uaktywnienie systemu miała nastąpić w 2008 roku jednak ma miejsce opóźnienie i system nadal jest w fazie testów.

Przewiduje się w przyszłości współdziałanie z GPS i innymi systemami nawigacji dla poprawienia niezawodności systemu.

Struktura Systemu Galileo

Podobnie jak GPS tak i Galileo składać się z trzech segmentów:

• kosmiczny
• naziemny
• użytkownika

W skład segmentu kosmicznego wejdzie 27 satelitów operacyjnych i trzech zapasowych. Ulokowane zostaną na średnich orbitach (Medium Earth Orbit - MEO) na wysokości 23 616 km nad ziemią. Czas okrążenia orbity przez każdego z satelitów wynosi 14 godzin i 21 minut.

Z satelitów w kierunku ziemi nadawane będzie 10 sygnałów na trzech pasmach. Są to sygnały ogólnie dostępne dla wszystkich użytkowników systemu. Dodatkowo będą emitowane sygnały szyfrowane dla odbiorców komercyjnych oraz sygnały korekcyjne do obliczenia błędu wynikającego z przejścia przez warstwę jonosfery.

Taka ilość sygnałów daje istotną przewagę w stosunku do GPS i zapewni większą dokładność pomiarów. Uzyska się lepsze pokrycie zasięgiem powierzchni kuli ziemskiej. Sygnał będzie na tyle duży, że nawet w przypadku utraty jednego z satelitów nie pojawią się błędy pomiarów.

Galileo przeznaczony jest dla różnych grup odbiorców, będzie oferował usługi nawigacyjne, wspomagające badania i poszukiwania:

1. Open Service - bezpłatny, ogólnodostępny serwis zapewniający dokładny pomiar pozycji i czasu
2. Safety of Life Service - bezpłatny i ogólnodostępny tylko dla posiadaczy odbiorników z certyfikatem. Oprócz dokładnych pomiarów pozycji i czasu, gwarantuje wysoką jakość i ciągłość tej usługi oraz ostrzeganie o błędach w działaniu systemu.
3. Commercial Service - płatny system o dużej dokładności, dzięki wykorzystaniu dodatkowych sygnałów kodowanych. Posiada funkcję ostrzegania o błędach w działaniu systemu.
4. Public Regulated Service - serwis dostępny bezpłatnie dla służb administracyjnych Unii Europejskiej. Wykorzystuje niezależny kodowany sygnał o lepszej jakości. Usługa będzie wykorzystywana przez służby obrony cywilnej, bezpieczeństwa oraz do nadzoru migracji i nielegalnego transportu.
5. Search and Rescue Service - usługa wysokiej jakości z komunikacją zwrotną przeznaczona do lokalizacji zagrożeń. Serwis będzie zintegrowany z istniejącym już systemem ratownictwa morskiego i lotniczego.

Segment kontroli naziemnej ma za zadanie stałe monitorowanie obiektów naziemnych i konserwacja serwisów. Składa się z dwóch podsegmentów:

• Kontroli satelitów - Ground Control System
• Kontroli całości systemu - Mission Control System